بیماران شدید کرونا از نسل نئاندرتال ها هستند؟ - وبلاگ خوراکی

به گزارش وبلاگ خوراکی، روز گذشته (چهارشنبه 30 سپتامبر 2020) نتایج مطالعه ای از سوی نشریه معتبر نیچر (Nature) منتشر شد که حاصل یکی از آخرین یافته های دانشمندان اروپایی در خصوص کروناویروس جدید بود. محور این مطالعه بررسی ژن بیمارانی بود که با خطر بالاتر بستری شدن در بیمارستان و نارسایی تنفسی به علت ابتلا به کروناویروس جدید، مرتبط بودند. مسئولیت این تحقیق که بر عهده دو دانشمند اروپایی به نام های هوگو زبرگ Hugo Zeberg و سوانته پائبو Svante Paabo بود، نشان داد که این ژن ها متعلق به یک گروه و اغلب مربوط به هاپلوتیپ ها هستند که به احتمال بسیار خبرنگارانان مربوط به نئاندرتال ها هستند.

به گزارش وبلاگ خوراکی به نقل از یورو نیوز، در ژنتیک یک هاپلوتیپ عبارت است از ترکیبی از ژن های هم ردیف (الل ها) در مکان های مختلف، روی کروموزوم که همراه با هم منتقل می شوند. به عبارت دیگر، هاپلوتیپ یک مجموعه از چند شکلی های تک نوکلئوتیدی (اسنیپ ها) روی یک کروموزوم از جفت کروموزومی، که به صورت آماری هم بسته هستند، است. به نظر می رسد با استفاده از این هم بستگی ها و شناسایی تعداد کمی از الل های یک بلوک هاپلوتیپی، می توان به صورت بدون ابهام همه مکان های چند شکلی را در آن ناحیه خاص تشخیص داد. چنین اطلاعاتی در تحقیق برای عوامل ژنتیکی بیماری های شایع بسیار ارزشمند هستند، و در پروژه بین المللی HapMap برای انسان ها مورد تحقیق قرار گرفته اند. تحقیقات این گروه نشان می دهد که هاپلوتیپ در حدود 16 ٪ از جمعیت اروپا و نیمی از جمعیت در جنوب آسیا یافت می شود، در حالی که در آفریقا و آسیای شرقی وجود ندارد.

در سال های اخیر تحقیقات مختلف انسان شناسان و دیرنه شناسان به اثبات رسانده است که در اجداد انسان های هوشمند امروزی و نئاندرتال ها در مقاطع مختلف تاریخی با یکدیگر در هم آمیخته اند و در نتیجه تبادل ژن هایی اجرا شده که تا به امروز هم قابل مشاهده و ردیابی است. این موضوع وقتی اهمیت پیدا می کند که تحقیقات دیگر نشان داده است که ژن ها یکی از چندین عامل خطر ابتلا به COVID-19، در کنار فاکتور های دیگری همچون سن، جنس و شرایط خاصی مانند چاقی، دیابت و مسائل قلبی است.

زبرگ و پائبو، که در انستیتوی کارولینسکا سوئد و انستیتوی ماکس پلانک برای انسان شناسی تکاملی در آلمان کار می کنند، خاطر نشان کردند که شیوع گروه ژنی خاص نئاندرتال در افراد مبتلا به کروناویروس جدید بنگلادشی بیشترین میزان را دارد که تخمین زده می شود 63 درصد از آن ها یک نسخه از هاپلوتیپ برخوردار هستند. آن ها در تأیید یافته های خود به مطالعاتی در انگلستان استناد کردند که نشان می دهد خطر مرگ ناشی از COVID-19 در افراد بنگلادشی تبار حدود دو برابر بیشتر از جمعیت دیگر نقاط جهان بوده است.

پائبو در گزارش خود اشاره دارد که: بسیار جالب توجه است که میراث ژنتیکی نئاندرتال ها در طی همه گیری کنونی می تواند چنین عواقب دلخراشی را به همراه داشته باشد. با این حال آندره فرانکه، مدیر انستیتوی زیست شناسی مولکولی بالینی در دانشگاه کیل آلمان، گفت که علی رغم ارزشمند بودن بررسی های زبرگ و پائبو، در حال حاضر این یافته ها نمی تواند تأثیر مثبت سریعی بر یافتن درمان COVID-19 داشته باشد. فرانکه در اظهار نظری که قبل از انتشار نهایی مطالعه زبرگ و پائبو منتشر شده بود، این موضوع را بیان کرد که یک سوال اساسی مربوط به این مطالعه، این است که چرا آن هاپلوتیپ - برخلاف بیشتر ژن های مربوط به نئاندرتال ها - تا امروز زنده مانده است. علی رغم این تشکیک ها، یافته های زبرگ و پائبو شواهد مستدلی از ارتباط ژنتیکی بیماران شدید مبتلا به کروناویروس را با نئاندرتال ها نشان می دهد. این موضوع از دو جهت اهمیت فراوان دارد؛ اول اینکه اطلاعات ارزشمندی از فرایند تکامل انسان امروزی و نقش دیگر گونه ها همچون نئاندرتال ها در این جهت، به دست می آید و دوم اینکه این اطلاعات می تواند تاحدود بسیار زیادی ما را در شناخت عوامل ژنتیکی بیماری ها یاری دهد.