روایت قصه های تکراری در فیلم منگی - وبلاگ خوراکی

به گزارش وبلاگ خوراکی، از همان ابتدای شروع فیلم، نوعی نگاه ساده شده و قاب های بسته، روشن می کند که قرار نیست در بخش زیباشناسی جاذبه های سینما و تصویر، توقع بالایی داشته باشیم یا اساسا چنین قصدی در کار باشد

منگی اولین تجربه رسول کاهانی در حوزه فیلمسازی است که پیش از این در تئاتر فعال بوده و اجرا های متعددی را نیز بر صحنه برده است. بازیگران فیلم او نیز تئاتری های باسابقه اند که حال در این پروژه سینمایی در کنار یکدیگر به همکاری پرداخته اند.

بیش از هر چیز منگی فیلمی کاملا تجربی است که به نظر می رسد تنها در شاخه هنر و تجربه که همین اینک نیز در این زیرگروه سینمایی در حال اکران است، قابل تماشا و بررسی است.

از همان ابتدای شروع فیلم، نوعی نگاه ساده شده و قاب های بسته، روشن می کند که قرار نیست در بخش زیباشناسی جاذبه های سینما و تصویر، توقع بالایی داشته باشیم یا اساسا چنین قصدی در کار باشد، حتی می توان فقدان چنین عنصر مهم بصری را در راستای محتوای مورد طرح نوعی پادزیبایی شناسی نیز درنظر گرفت.

هر آنچه روایت و به تصویر کشیده می شود در لوکیشن ثابت از فضای داخلی یک ویلا و محوطه بیرونی آن و متمرکز بر آدم هاست.

استفاده از فرم سکانس-پلان نیز که پیش تر شهرام مکری آن را تجربه کرده، دلیل دیگری است که فیلم را در زمره نمونه های تجربی و شخصی قرار می دهد که بیشتر بر علاقه کارگردان آن برای کشف در دنیای فیلمسازی و سینما تاکید دارد تا بر خلاقیت یا فلسفه معین و فکرشده ای و جز موضوعیت روابط انسان ها، از خیانت، کشمکش های طلاق، ورشکستگی های مالی، رابطه های پنهانی و معضلات امروزی که اغلب در جامعه با آن درگیرند، پیچیدگی دیگری در آن وجود ندارد، گویی کارگردان به دنبال پیچیده و زیاده گویی نبوده و کشف روابط بین کاراکتر ها و قصه های شان را برای تماشاگر کافی می داند.

محور اصلی داستان درباره زوجی است که قصد جدایی دارند، مرد بدهی سنگینی به برادر همسرش دارد و مدت هاست که در خانه یکی از دوستانش مخفی شده، اما شروع فیلم از لحظه ای است که پریسا همسر حمید و برادرش محل اقامت او را در یکی از شهر های شمالی یافته اند و برای بردن جهیزیه آمده اند.

در میان مجادلات و درگیری ها، راز هایی نیز برملا می شود. هر چند داستان ها درهم پیچیده و با موضوعیتی تکراری از معضلات اجتماعی است، با این حال شرح سردرگمی و آشفتگی آدم هایی است که هر کدام به نوعی دچار منگی شده اند و گویی در شرایطی که حداقل هوشیاری است، زیست می کنند.

این آدم ها هر کدام در موقعیتی بینابین مانده اند و آن قدر منگند که نمی دانند چه می خواهند و چه باید انجام دهند و آنچه نیز در پایان فیلم روشن می شود در حقیقت تصمیم های معلقی است که در جایی به قطعیت می رسد. در همین راستاست که به نظر می رسد کارگردان فیلم، از فرم سکانس-پلان بهره برده که هر چه بیشتر و دقیق تر این منگی و این شرایط تعلیق را که با شکست زمانی نیز توام ا ست، نشان دهد.

بدون تقطیع نما در فیلم، رخداد ها و موقعیت کاراکتر ها در شکست های زمانی و زوایای مختلف، به تصویر کشیده می شوند و با وجود نما های بسته و نزدیک، تماشاگر را با حقیقت بی واسطه تری از هر کدام از آن ها رودررو می کند و با تکنیک فیلمبرداری دوربین روی دست، آن ها را دنبال کرده و وارد فضای ذهنی متلاطم و حالات درونی آشفته شان می شود.

فوکوس های مکرر بر چهره بازیگران و دقیق شدن بر عواطف آنها، ابزار ویژه سینمایی است که در تجربه های تئاتری و صحنه ای کمتر به آن قابل دسترسی است. بازیگر ها که اغلب تئاتری هستند، در منگی هم پخته و جا افتاده اند به ویژه مهدی ضیاءچمنی، بهزاد آقاجانی و نسرین درخشان در تعامل و هماهنگی پیروز تری هستند.

منگی، با فرم و قصه های تکراری، قادر نیست جهانی نو و ویژه خود را بسازد یا چیزی مازاد بیفزاید که در عین شباهت، هویت مستقلی را حفظ کند و آن قدر تکنیک ساختاری بر کلیت فضای فیلم غالب ا ست که عملا بر تمام عناصر دیگر تحمیل می شود.

چنانکه متن، بازی ها و طراحی صحنه، در حاشیه قرار می گیرند. با این حال برای اولین کار سینمای تجربی رسول کاهانی، می تواند مقبولیت نسبی را تامین کند.